ศิลปะชวา

ศิลปะชวา

 ศิลปะชวาระยะแรกนั้นได้รับอิทธิพลจากศาสนาฮินดูและพุทธศาสนา หลังจากนั้นได้รับอิทธิพลศาสนาอิสลาม ทำให้ศิลปะช่วงหลังเป็นศิลปะอิสลาม โดยในเกาะชวานั้น ศิลปะอินเดียได้เข้ามามีบทบาทตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 12-16 โดยมีศูนย์กลางสำคัญอยู่แถบชวากลาง จึงเรียกว่า “ศิลปะชวาภาคกลาง” ในระยะต่อมา ราวพุทธศตวรรษที่ 16-20  ศูนย์กลางของเกาะชวาได้ย้ายไปยังภาคตะวันออกของเกาะ จึงเรียกศิลปะระยะนี้ว่า “ศิลปะชวาภาคตะวันออก” เพราะว่าเป็นศิลปะที่มีความเป็นพื้นเมืองสูง หลุดไปจากรูปแบบศิลปะอินเดียแต่ยังคงรูปแบบทางศาสนาฮินดูและพุทธอยู่

จันทิเซวู
ที่มา : https://www.tripadvisor.nl/LocationPhotoDirectLink-g294230-d2140176-i166110626-Sewu_Temple-Yogyakarta_Java.html

ศิลปะชวาภาคกลาง

     สถาปัตยกรรมส่วนใหญ่รับอิทธิพลจากศิลปะอินเดีย และที่ปรากฏอยู่มาก คือ จันทิ (Candi) เช่น จันทิส่าหรี (Candi Sari) จันทิปะวน (Candi Pavon) และศาสนสถานบนที่ราบสูงเดียง (Dieng)  คำว่า “จันทิ” หมายถึง ศาสนสถานที่ใช้บรรจุอัฐิธาตุ หรือใช้เรียกเจ้าแม่กาลีหรือทุรคา เทพธิดาแห่งความตาย และใช้เรียกศาสนสถานทุกแห่งที่มีลักษณะเดียวกัน  ซึ่งลักษณะจันทิโดยทั่วไปเป็นทรงสี่เหลี่ยมหรือมณฑป  ตั้งอยู่บนฐานเตี้ยๆ มีซุ้มประตูทางเข้าและบันไดขึ้นด้านหน้าด้านเดียวหรือมีทั้งสี่ด้าน หลังคาซ้อนกันเป็นชั้นๆ ลดหลั่นจากใหญ่ไปเล็ก แต่ละชั้นอาจประดับด้วยซุ้ม สถูปจำลอง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอุดมคติ

ศาสนสถานบนที่ราบสูงเดียงหรือเดียง พลาโต
ที่มา : http://oknation.nationtv.tv/blog/womenstory/2014/06/04/entry-1

ศิลปะชวาภาคตะวันออก

    ในราวพุทธศตวรรษที่ 16-20 ศูนย์กลางของเกาะชวาได้ย้ายไปยังภาคตะวันออกของเกาะชวาแถบเมืองมาลังและบลิตาร์ ด้วยเหตุนี้ ศิลปะในระยะนี้จึงเรียกว่า "ศิลปะชวาภาคตะวันออก" ในระยะนี้ศิลปกรรมมีความเป็นพื้นเมืองสูง หลุดพ้นไปจากรูปแบบศิลปะอินเดียแต่ยังอยู่ภายใต้วัฒนธรรมทางศาสนาฮินดูและพุทธอยู่ สถาปัตยกรรมนั้นมีรูปร่างเปลี่ยนแปลงไป มีรูปร่างแคบเข้าและสูงขึ้น ชั้นของหลังคามีจำนวนมากขึ้น และหลังคาทั้งหมดก็มีเส้นเอียงสอบเข้าหากัน  ฐานสูงขึ้นและแผนผังก็ได้สัดส่วนน้อยลง ลวดลายเครื่องประดับมีรูปร่างเปลี่ยนแปลงไป เช่น ลายหน้ากาลในศิลปะแบบชวาตะวันออกจะมีริมฝีปากล่าง แตกต่างไปจากลายหน้ากาลแบบศิลปะชวาภาคกลางซึ่งไม่มีริมฝีปากล่าง ลายศรีษะหายไป  เช่น จันทิกิดาล (Candi Kidal) ชาวี (Javi) สุระวะนา(Surawana) และเกดาตน (Kedaton) สำหรับประติมากรรมมีลักษณะแตกต่างกันมากปรากฏขึ้น มีชีวิตจิตใจขึ้นผสมผสานเข้ากับศิลปะพื้นเมืองท้องถิ่น

หน้ากาลแบบชวาตะวันออก
ที่มา : www.sac.or.th/databases/seaarts/th/sculptureth/อินโดนีเซีย/item/459-หน้ากาลแบบชวาภาคตะวันออก.html

แหล่งอ้างอิง : ปัญญา เทพสิงห์.(2548). ศิลปะเอเชีย.กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุภัทรดิษ ดิษกุล.(2543). ประวัติศาสตร์ศิลปะประเทศใกล้เคียง: อินเดีย, ลังกา, ชวา, จาม, ขอม, พม่า, ลาว. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.
เชษฐ์ ติงสัญชลี.(ม.ป.ป.). ศิลปะอินโดนีเซีย. สืบค้นเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2560 จาก http://art-in-sea.com/th/data/indonesia-art.html