จันทิปะนะตะรัน (Panataran) ศิลปะแห่งชวาบูรพา

จันทิปะนะตะรัน (Panataran)

         จันทิปะนะตะรัน  ศาสนสถานที่ใหญ่ที่สุดของชวาภาคตะวันออก ตั้งอยู่ใกล้เมืองบลิตาร์ เป็นจันทิที่อุทิศให้กับพระศิวะ ศาสนสถานแห่งนี้สร้างสมัยราชวงศ์มัชฌปาหิต

ที่มา : http://www.art-in-sea.com/th/data/indonesia-art/east-java-art/itemlist/category/39-candi-panataran.html

       เป็นศาสนสถานที่ประกอบด้วยจันทิองค์ใหญ่ 1 องค์ และองค์เล็กอีกหลายหลัง แต่วางอย่างกระจัดกระจาย สถูปจะมีความแตกต่างจากจันทิภาคกลาง คือ เป็นสี่เหลี่ยมแคบๆ ดูเว้าเข้า ส่วนยอดลดหลั่นเป็นชั้นมากขึ้นและเรียวขึ้น 

ที่มา : http://www.thaigoodview.com/node/190937?page=0,1

        แผนผังของจันทิแห่งนี้คล้ายกับเทวาลัยในเกาะบาหลีในปัจจุบัน คือแบ่งออกเป็น 3 ลาน ลานด้านหน้าอยู่ทางด้านทิศตะวันตก ส่วนเทวาลัยประธานนั้นตั้งอยู่ด้านในสุดทางทิศตะวันออกติดกับเชิงเขา ลานชั้นแรกปรากฏฐานหินขนาดใหญ่ 2 ฐาน คงเคยรองรับอาคารโถงที่สร้างด้วยไม้ ฐานดังกล่าวนี้คงเคยรองรับอาคารไม้ที่ใช้สำหรับการทำพิธีกรรม ซึ่งตรงกับ Bale Agung ในศิลปะบาหลี ลานชั้นที่ 3 หรือลานประธานนั้น เป็นที่ตั้งของฐานเป็นชั้นเพื่อรองรับจันทิประธาน ฐานเป็นชั้นนี้คงมีความหมายเกี่ยวพันกับเขาพระสุเมรุอันเป็นเขาแกนกลางจักรวาลและเป็นที่ประทับของพระศิวะ อย่างไรก็ตาม อาคารด้านบนฐานดังกล่าวไม่หลงเหลืออยู่แล้วในปัจจุบัน

ที่มา : ww.sac.or.th/databases/seaarts/th/architectureth/อินโดนีเซีย/item/216-ฐานเป็นชั้นจันทิปะนะตะรัน.html

ที่มา : ww.sac.or.th/databases/seaarts/th/architectureth/อินโดนีเซีย/item/215-อาคารที่มีนาคพันจันทิปะนะตะรัน.html

แหล่งอ้างอิง: ปัญญา เทพสิงห์.(2548). ศิลปะเอเชีย.กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
     สุภัทรดิษ ดิษกุล.(2543). ประวัติศาสตร์ศิลปะประเทศใกล้เคียง: อินเดีย, ลังกา, ชวา, จาม, ขอม, พม่า, ลาว. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.

     เชษฐ์ ติงสัญชลี.(ม.ป.ป.). จันทิปะตะนะรัน. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 ตุลาคม 2560 จาก http://www.art-in-sea.com/th/data/indonesia-art/east-java-art/itemlist/category/39-candi-panataran.html